Na świecie istnieje tak wiele różnych budynków, od pragmatycznie prostych radzieckich chruszczowek po wykwintne symboliczne modernistyczne budynki Gaudiego. Materiały użyte do budowy domów są również różnorodne: zwykła cegła, drewno, szkło, kamień, a nawet muszle. Budynki różnią się wielkością i kształtem: są wysokie drapacze chmur w Dubaju lub małe komórki w Korei. W Gdańsku również znajduje się cud architektoniczny – najdłuższy budynek w Polsce, jak podaje portal gdansk-future.eu.
Kontrowersyjny budynek
Falowiec w Gdańsku to naprawdę wyjątkowy budynek. Zdania mieszkańców są jednak podzielone. Jedni uważają, że to relikt socjalizmu, który psuje wygląd miasta, inni wręcz przeciwnie – są dumni z jego niezwykłości. Jakkolwiek by nie było, Falowiec jest najdłuższym budynkiem mieszkalnym w Polsce i trzecim budynkiem wielorodzinnym w całej Europie. To nie tylko architektoniczny gigant, ale także budynek, który dzięki swojej ogromnej bryle tworzy unikalny mikroklimat.
Budynek został zaprojektowany w 1970 roku przez architektów Tadeusza Różańskiego, Danutę Olędzką i Janusza Morekę, którzy byli czołowymi ekspertami w tej dziedzinie w Polsce. W tamtym czasie mieszkań potrzebowano dużo i szybko, więc wzorem Związku Radzieckiego zaczęto budować domy z płyt. Ta metoda budowy mieszkań znacznie przyspieszyła oddanie budynku do użytku, dzięki czemu mieszkańcy mogli wprowadzić się w ciągu 3 lat od rozpoczęcia budowy. Jednak nie dbali oni o wygodę, ponieważ głównym czynnikiem w układzie była kompaktowość mieszkań. Dlatego nowi osadnicy nie mogli marzyć o komforcie. Panele użyte do budowy ścian nie były dźwiękoszczelne, dzięki czemu można było usłyszeć rozmowę sąsiadów bez konieczności podsłuchiwania. Ale ludzie, którzy mieli szczęście osiedlić się w Falowcu, byli szczęśliwi, że mają własny dom. Jako bonus, który rekompensował brak komfortu, mieszkańcy górnych pięter budynku mogli podziwiać wspaniały widok na morze. Przy dobrej pogodzie i dobrej widoczności z Falowca można nawet zobaczyć Półwysep Helski.
Małe miasto w mieście
Oprócz przeznaczenia użytkowego budynek został zaprojektowany w taki sposób, aby jego kształt tworzył falę morską. Efekt ten osiągnięto również poprzez kształt balkonów, które miały faliste krzywizny. W ten sposób budynek stał się natychmiast symbolem morskiego Gdańska, a jego twórcy zyskali błyskawiczną sławę. W efekcie Gdańsk zyskał dom, który sam stał się niemal małym miastem. W końcu Falowiec to budynek, który rozciąga się na długości 860 metrów i osiąga wysokość 32 metrów. Obiekt ma 11 kondygnacji, w tym 10 mieszkalnych i parter. W budynku znajduje się prawie 1800 mieszkań. Falowiec jest domem dla prawie 6000 mieszkańców Gdańska. Codziennie w budynku pracuje 4 listonoszy, którzy obsługują wyłącznie mieszkańców. Na parterach znajduje się wiele sklepów i innych punktów usługowych: fryzjerzy, zakłady naprawcze, banki itp. Co więcej, aby dostać się na przeciwległy róg budynku, trzeba wsiąść do autobusu.
Jedną z innowacji tamtych czasów było stworzenie zewnętrznych galerii, które zastąpiły wewnętrzne korytarze. Miało to przynieść oszczędności, ale ten pomysł architektów wprowadził kilka czynników do życia mieszkańców, z których nie wszystkie były pozytywne. Oprócz tego, że były schronieniem przed warunkami atmosferycznymi, miejscem spotkań młodych ludzi i improwizowanymi placami zabaw, te zadaszone przejścia były również miejscem, w którym złodzieje mieli przestrzeń do działania.
Fenomen klimatyczny
Oprócz tych cech Falowiec ma jeszcze jedną wyjątkową cechę. Ze względu na swoją wielkość i lokalizację, mieszkańcy budynku mogą doświadczać różnych warunków pogodowych w zależności od strony budynku.
Po stronie południowej, gdzie znajdują się balkony, warunki przypominają klimat śródziemnomorski – dużo słońca, ciepło, a mieszkańcy nawet próbują uprawiać winogrona, pomidory i inne warzywa i owoce na balkonach. Po północnej stronie klimat jest podobny do skandynawskiego – jest tam chłodniej, śnieg utrzymuje się dłużej, a trawniki często są pokryte szronem w zimne dni. Dlatego Falowiec to nie tylko budynek, ale cały ekosystem, który zaskakuje swoją różnorodnością i wpływa na codzienne życie mieszkańców.
Współczesność falowca
Chociaż budynek ma wiele lat, nadal funkcjonuje i jest domem dla wielu mieszkańców. Podczas jego eksploatacji właściciele mieszkań dokonywali indywidualnych ulepszeń, co negatywnie wpłynęło na ogólny wygląd budynku. Dlatego też w 2020 r. władze miasta zainicjowały generalną przebudowę Falowca. Przede wszystkim chodziło o wyburzenie niedozwolonych zabudowań i zmianę koloru elewacji. Postanowiono przywrócić zewnętrznym ścianom budynku ich pierwotny biały kolor. Planowana transformacja nie tylko odświeży budynek, ale także przywróci mu oryginalność, dostosowując go jednocześnie do współczesnych standardów. Rekonstruktorzy powinni jednak pamiętać, że Falowiec jest ważnym elementem dziedzictwa architektonicznego, symbolizującym całą epokę nie tylko w Polsce, ale i w całej Europie. Mimo wszystkich swoich mankamentów, niedogodności, skarg mieszkańców i opinii niektórych aktywistów budynek jest świadkiem epokowych przemian w Polsce, był i jest domem dla kilku pokoleń obywateli, a więc ma prawo istnieć.
